آزمایش غربالگری بارداری
از زمانی که آزمایش حاملگی که همان B hCG است تأیید و مشخص شد باردار هستید، بعضی آزمایشات در ماه‌های مختلف برای سلامت مادر و جنین انجام می‌شوند. این آزمایش‌ها ریسک ابتلای فرزند به بیماری های ژنتیکی مخصوصا وقتی ازدواج فامیلی یا سابقه بیماری‌های ژنتیکی داشتید را مشخص می‌کنند. ناهنجاری‌هایی که ممکن است در سونوگرافی تشخیص داده شوند، یا حتی قبل از آن در آزمایش‌ها مشخص شود.
شرایط آمادگی آزمایش
* سؤال مهمی که برای انجام آزمایش‌های غربالگری وجود دارد این است که آیا باید برای آزمایش‌های غربالگری حاملگی ناشتا باشیم؟ اگر در برگه آزمایش شما، قند خون یا سایر آزمایش‌های چکاپ دیگر وجود ندارد، ناشتایی نیازی نیست. در هر ساعتی می‌توانید به آزمایشگاه مراجعه کنید.
* آزمایش دیابت بارداری:
- اگر برای شما این آزمایش درخواست شود، از شب قبل، حداقل هشت ساعت ناشتا باشید. پس از نمونه اول به شما محلول قندی داده میشود. شما باید این محلول را در مدت کوتاهی میل کنید. ما از شما به ترتیب، یک ساعت و دو ساعت بعد از مصرف محلول نمونه خون میگیریم تا میزان قند خون شما را در زمان‌های مختلف اندازه‌گیری کنیم. توجه داشته باشید که تا پایان انجام خونگیری در ساعت دوم نباید چیزی میل کنید.
- اگر نتوانید تمام محلولی که به شما داده شده است را میل کنید، نتیجه آزمایش‌تان دقیق نخواهد بود.
آزمایش‌های غربالگری سه ماهه اول در تشخیص سندروم داون و بیماری‌های قلبی جنین بسیار مهم هستند. تحلیل نتایج آزمایش‌ها در کنار سونوگرافی و سن تان، به شما این اطمینان خاطر را می‌دهد که نوزاد سالم و بدون نقصی به دنیا بیاورید و استرس شما را در طول بارداری بسیار کم‌تر خواهد کرد.
آزمایش غربالگری چه زمانی انجام میشود؟
آزمایش غربالگری سه ماهه اول در هفته 11 تا 13 بارداری انجام میشود. این آزمایش خطرات و احتمالات ابتلا به بعضی ناهنجاری‌های ژنتیکی را تعیین می‌کند.
آزمایش غربالگری سه ماهه دوم برای کسانی مهم‌تر است که با نتیجه آزمایش سه ماهه اول، جزو مادران با خطر متوسط قرار بگیرند. و گرنه در مادرانی که بارداری آنها کم خطر تعیین شده است نیازی نیست. همچنین اگر مادر به هر دلیلی نتوانست آزمایش غربالگری اول را تا 13 هفتگی انجام دهد، حتما باید آزمایش سه ماهه دوم را انجام دهد.
آزمایش غربالگری سه ماهه اول در هفته 11 تا آخر هفته 13 انجام میشود که از خون گرفته میشود، هورمون هایی که از جفت تولید می‌شوند اندازه گیری می‌شوند. این هورمون‌ها Free βHCG یا هورمون بتای آزاد گنادوتروپین جفتی انسان و PAPP A یا پروتئین A پلاسما نام دارند. نتیجه این آزمایشات توسط پزشک بررسی میشود و اگر در مقدار غیر طبیعی باشند بررسی‌های بیشتر برای احتمال نقص‌های مادرزادی انجام می‌شوند.
یک آزمایش مهم به نام AFP در هفته 16 تا 18 انجام میشود که برای نقص لوله عصبی همراه با سونوگرافی درخواست میشود. همه مادران باید این آزمایش را انجام دهند.
آزمایشات غربالگری سه ماهه دوم
در سه ماه دوم علاوه بر سونوگرافی و بررسی سلامت جسمی مادر، باید آزمایشاتی برای کم‌خونی مانند آهن، فولیک اسید و ویتامین B12 انجام شود.
به آزمایش سه ماهه دوم، آزمایش چهارگانه هم می‌گویند. چون در یک آزمایش خون، 4 هورمون AFP، استریول، Inhibin A اندازه‌گیری میشود.
آزمایش غربالگری سه ماهه دوم در هفته 13 تا 26 انجام میشود اما زمان طلایی آن هفته 16 تا 18 است. انجام غربالگری دوم برای زنان بالای 35 سال و همچنین کسانی که سابقه نقایص مادرزادی در فامیل دارند بسیار اهمیت دارد و هرچه از زمان انجام آن بگذرد، نتیجه آزمایش غیر قابل اعتماد خواهد شد.
آزمایش غربالگری دیابت بارداری یا قند خون حاملگی
برای کنترل قند خون در زمان حاملگی بهتر است در هفته 24 تا 28 آزمایش قند خون بارداری که به آن آزمایش تحمل گلوکز می‌گویند انجام شود. این آزمایش در برگه جواب، GGT نوشته میشود. انجام این آزمایش به 12 ساعت ناشتایی نیاز دارد.